DRODZY  RODZICE !

Chcemy,  aby  każde  dziecko,  bez  względu  na  wiek,  miało  codzienny  kontakt  z  książką.  By  był  obok  dziecka  dorosły,  który  mu  poczyta  choćby  20  minut  w  ciągu  dnia  lub  przed  snem.  Pragniemy,  by  głośne  czytanie  w  domu  i  w szkole  stało  się  przyjemną  rutyną.  To  co  zainwestujemy  w  moralny  i  intelektualny  rozwój  dziecka  zwróci  się  po  latach  z  nawiązką  -  albo  zemści,  jeśli  zaniedbamy. 

Dzieci   uwielbiają,  gdy  im  się  głośno  czyta. 
Czują  się  wtedy  ważne,  kochane  i  coraz  mądrzejsze.

Codzienne czytanie buduje mocną więź między dorosłym i dzieckiem, rozwija język i pamięć, doskonali koncentrację  uwagi, poszerza wiedzę ogólną, rozbudza zainteresowania,  ułatwia naukę, pomaga odnieść sukces w szkole, wzmacnia  samouznanie dziecka.

 

Jak  rozkochać  dziecko  w  książkach?

25  pomysłów dla Rodziców,  którzy  mają  małe  dzieci.  

1. Od najmłodszych lat  otaczaj dziecko książkami, zabierz do biblioteki, odwiedzajcie księgarnie.
2. Jeśli dziecko nie potrafi jeszcze czytać,  pomóż mu zrozumieć, że zapisane na papierze znaki odpowiadają wypowiadanym słowom.
3. Niech obserwuje sposób czytania – od lewej do prawej, linijka po linijce, strona po stronie.  Niech razem z Tobą śledzi palcem tekst.
4. Zadawaj mu zagadki:
   - od którego miejsca zaczniemy czytanie?
   - co mam przeczytać, gdy skończę pierwszą linijkę?
   - co zrobić, kiedy skończyła się strona?
5. Powracaj do znanych tekstów. Zachęcaj dziecko do uczenia się na pamięć i cytowania fragmentów, zwrotów ( zwłaszcza rymowanych).
6. Namów dziecko do odgadywania, o czym będzie mowa na następnej stronie. Kiedy opowie dalszy ciąg historii, sprawdźcie, czy odgadło pomysł autora.
7. Pamiętaj o książkach spoza literatury pięknej. Twoje dziecko mogą przecież zainteresować zwierzęta, kosmos, dinozaury lub piłka nożna. 
8. Naucz dziecko zwracania uwagi na ilustracje, które często niosą dodatkowe informacje. Poproś dziecko, aby na podstawie ilustracji np. dokładniej opisało bohatera czy otoczenie, w którym przebywa. Omawiając ilustracje zadawaj mu pytania typu: Podoba Ci się ten las? Czy chciałbyś tam bywać ?
9. Zaproponuj dziecku, aby wyobraziło sobie, że jest jednym z bohaterów bajki, i przedstawiło fragment zdarzeń ze swojego punktu widzenia.
10. Ułóżcie z dzieckiem opowiadanie. Spróbujcie je spisać i „wydać” w formie książeczki. Zadbaj o umieszczenie w „publikacji” tytułu, autora, ilustratora, miejsca i daty wydania.
11. Wyjaśnij, jak powstaje książka, ale nie zanudzaj dziecka wiedzą.
12. W rozmowach z dzieckiem używaj odpowiednich określeń: książka, tytuł, autor, publikacja, opowiadanie, wiersz, treść, wstęp, przedmowa, rozdział itp.
13. Nie przymuszaj dziecka do słuchania i rozmowy o książce, jeśli straciło na to ochotę.
14. Nie ustalaj z góry czasu na pracę nad książką. Dziecko wyczuje przymus i zamiast polubić czytanie, może je znienawidzić. Czas spędzony na czytaniu zależy od dziecka.
15. Pokaż dziecku, że czytanie jest także Twoją przyjemnością i jest dla Ciebie ważne. Możecie ustalić czas ciszy – indywidualnej lektury domowników – lub czas na wspólne czytanie jednej książki.
16. Nie marnuj żadnej okazji, aby pokazać, że dzięki czytaniu rozwiązujesz codzienne problemy. Razem z dzieckiem:  
    - sprawdźcie w rozkładzie, o której odjeżdża autobus
    - przeczytajcie, jaki można dziś zobaczyć film    
    - poszukajcie adresu najbliższego sklepu z rowerami   
    - zróbcie sałatkę według przepisu.
17. Naucz dziecko dobrze traktować książki: brać czystymi rękami, ostrożnie przewracać strony, odkładać na specjalną półkę (nie wrzucać do zabawek).
18. Znajdź czas na czytanie ze starszym dzieckiem jego szkolnych lektur i rozmowę o nich.
19. Zadbaj, aby dziecko ucząc się czytać, nie odczytywało jedynie mechanicznie wyrazów.  Sprawdź, czy rozumie czytany tekst.
20. Zaproponuj dziecku, aby po obejrzeniu ilustracji, przeczytaniu tytułu  i tytułów rozdziałów zgadło, o czym jest książka. Czytanie będzie służyło sprawdzeniu, czy miało rację.
21. Pomóż dziecku zrozumieć strukturę tekstu, np. wyodrębnić główne postaci, przyczyny i skutki kolejnych zdarzeń. Porozmawiaj, jak zbudowana jest opowieść, co jest jej najważniejszym przesłaniem.
22. Pobawcie się w „Wyobraź sobie”:
    - co by było, gdyby bohater nie zdążył na pociąg?
    - co by było, gdyby mama Kajtka była czarodziejką?
    - co by było, gdyby to działo się we współczesnym mieście?
23. Postaraj się jak najwcześniej przygotować dziecko do lektury różnych tekstów: literackich, informacyjnych, książek, czasopism itp. Pokaż dziecku, że czasem tylko wyszukujemy informacje, a czasem czytamy dokładnie, aby nie uronić ani jednego słowa.
24. Pobaw się encyklopedią. Poszukajcie np. czegoś ciekawego o życiu  starożytnych Greków (możecie wymienić informacje, np. Czy wiesz, że nazwa alfabet pochodzi od pierwszych liter greckiego alfabetu - alfa i beta? Czy wiesz,że olimpiada w Grecji to nie były zawody sportowe, lecz  czteroletni okres pomiędzy igrzyskami olimpijskimi?).
25. Pobawcie się słownikiem, np. wyrazów obcych. Znajdź jakieś bardzo długie słowo na „B”.  Co ono oznacza?

/Opracowanie na  podst. publikacji  PWN  „Czytam, więc jestem” /

 

LITERATURA NA TEMAT WYCHOWYWANIA DZIECKA

Bum H.: Małe dzieci - duże uczucia. Kielce, 2002.
Dzieci odkrywają w zabawie swoje emocje. Książka ta jest skarbnicą pomysłów na zabawy, które ułatwiają dzieciom odkrywanie i doświadczanie różnorodnego i bogatego świata uczuć. Są to zabawy uczące rozpoznawania uczuć u siebie oraz u innych osób.

Braun D.: Badanie i odkrywanie świata z dziećmi. Kielce, 2002.
Przedstawione w niniejszej książeczce pomysły i propozycje nauki, poprzez odkrywanie i badanie świata, dają dzieciom możliwość samodzielnego zdobywania wiedzy w zabawie i eksperymentach oraz wspierają je w zbieraniu nowych doświadczeń. Są bodźcami dla dziecięcych działań, prób i wypraw odkrywczych oraz dodają odwagi do samodzielnych badań i wynalazczości. Budzą one ciekawość dla fenomenów przyrody oraz przybliżają je, ilustrując w różnorodny sposób.

Elias M. J., Tobiasz S. E.: Dziecko emocjonalnie inteligentne. Ze  wstępem Daniela Golemana, autora „Inteligencji emocjonalnej”. Poznań, 1998.
Wychowanie zgodne z zasadami inteligencji emocjonalnej wykorzystuje określone, proste i ważne techniki, które rozwinęły się z praktycznych ćwiczeń, jakie autorzy prowadzili z rodzicami, rodzinami i w szkołach. Podstawą takiego wychowania jest konstruktywna, pozytywna i twórcza praca rodziców nad własnymi emocjami oraz emocjami dzieci, z uwzględnieniem uwarunkowań biologicznych i roli uczuć w ludzkiej naturze. To sprawia, że wychowanie według zasad inteligencji emocjonalnej jest w porównaniu z innymi technikami wychowawczymi zarówno nowatorskie, jak i realistyczne oraz praktyczne. Ten sposób wychowania służy w dużej mierze usunięciu stresów  i przywróceniu w naszych rodzinach i relacjach z dziećmi radości.

Forehand Rex, Long Nicholas: Jak wychowywać uparte dziecko.  Warszawa, 2000.
Praktyczny poradnik dla rodziców dzieci upartych – w wieku od dwóch do sześciu lat, sprawiających kłopoty wychowawcze. Proponowany w książce pięciotygodniowy program pomaga zrozumieć, co kształtuje zachowanie małego uparciucha, uczy umiejętności efektywnego radzenia sobie z problemami wychowawczymi oraz przedstawia sposoby „naprawy” relacji nie tylko z dziećmi, lecz także między rodzicami. Autorzy poświęcają uwagę problemom związanym między innymi z agresją dziecka - nadpobudliwością - nieposłuszeństwem - rywalizacją między rodzeństwem - napadami złości - jedzeniem - zasypianiem - porannym wstawaniem. Mówią też o wpływie konfliktowych sytuacji w rodzinie, rozwodów, depresji, alkoholizmu czy telewizji na psychikę dziecka i proponują konkretne rozwiązania.

MacKenzie Robert J.: Kiedy pozwolić ? Kiedy zabronić ? Gdańsk, 2001.
Podstawą skutecznego wychowywania jest konsekwentne wyznaczanie granic, umożliwiających dziecku orientację w otaczającym je świecie. Autor omawia typowe błędy popełniane przez rodziców, wyznaczających dziecku zbyt sztywne, zbyt szerokie lub niestałe granice. Opisuje granice odpowiednie dla dzieci na różnym etapie rozwoju oraz skuteczne metody ich ustalania. Omawia też problem komunikacji w rodzinie. Na przykładach zaczerpniętych z codziennego życia pokazuje, jak często rodzice, mimo najlepszych chęci, zupełnie nieświadomie przekazują dziecku wewnętrznie sprzeczne komunikaty. Lektura polecana osobom, którym zależy na nawiązaniu przyjacielskich relacji z dzieckiem, bez ryzyka utraty autorytetu.

Molicka M.: Bajki terapeutyczne. Poznań, 1999.
Autorka jest   psychologiem, a do napisania bajek skłoniły ją - chęć  „rozświetlenia mroków dzieciństwa” i potwierdzona badaniami skuteczność tej formy terapii. Bajki przedstawiają najbliższą rozumieniu dziecka rzeczywistość. Pozwalają bez lęku spojrzeć na swoje problemy i uczą, jak pomagać sobie samemu w trudnych sytuacjach, jak znaleźć cudowne rozwiązanie nękających problemów. Skłaniają dziecko do szukania skutecznych sposobów radzenia sobie z własnymi trudnościami.

Prekop J., Schweizer Ch.: Dzieci są gośćmi, którzy pytają o drogę.  Poradnik dla rodziców. Kielce, 2001.
W tym poradniku dla rodziców zebrane zostały długoletnie doświadczenia psychologa dziecięcego i pediatry. Wychowanie dziecka oznacza przede wszystkim bezwarunkowe zaakceptowanie go w wyjątkowości jego dziecięcej istoty. Przykłady z życia codziennego pokazują, w jaki sposób rodzice mogą towarzyszyć swoim dzieciom.

Shapiro S., Skinulis K. i R.: 50 sposobów, jak radzić sobie z dziećmi  w trudnych sytuacjach. Poznań, 1998.
Autorzy książki, doświadczeni terapeuci, wyszczególnili pięćdziesiąt typowych sytuacji wychowawczych, które zazwyczaj stają się zarzewiem konfliktu albo sprawiają, że czujesz się bezradny. W przystępny, krótki i dowcipny sposób podsuwają mądre, proste rozwiązania oraz wzorce rodzicielskich zachowań. Rady zawarte w książce - praktyczne i oparte na przekonaniu, że dzieci w znacznej mierze kierują się własną mądrością - na pewno okażą się cenne dla wszystkich rodziców.

Woititz Janet G.: Jak stworzyć dziecku wymarzone dzieciństwo i uniknąć błędów naszych rodziców. Gdańsk, 2001.
Nie wszyscy rodzice z sympatią myślą o własnym dzieciństwie, niektórzy  z nich zachowali bowiem w pamięci bolesne wspomnienia. Przemoc, emocjonalna lub fizyczna, lęk, wstyd i poczucie winy niejednokrotnie pozostawiają trwałe ślady w psychice. Jak oszczędzić tego wszystkiego własnym dzieciom i nie powielać błędów wychowawczych swoich rodziców ? Jak stworzyć stabilny, dobrze funkcjonujący dom, w którym dzieci czułyby się bezpieczne, kochane i szanowane ? Na te pytania stara się odpowiedzieć Autorka, która przez ponad dwadzieścia lat pracowała z rodzinami, a swoje doświadczenia terapeutki, matki wykorzystała w tej właśnie publikacji.